एजेन्सी ।
पछिल्लो समयमा श्रीलंकाको आर्थिक अवस्था निकै नाजुक भएको छ । देशमा लगातार हिंसा र आगजनीका घटना भइरहेका छन् । सरकार र गलत नीतिका कारण देशको बिग्रँदै गएको अवस्था विरुद्ध सडकमा उत्रिएका आन्दोलनकारीले धेरै नेतासहित प्रधानमन्त्रीको घर जलाएका थिए ।
यसपछि श्रीलंकामा प्रदर्शनकारीलाई गोली हान्न आदेश दिइएको छ । यो अवस्थाबाट श्रीलंका बाहिर निस्कने कुनै उपाय छैन् । श्रीलंकासँग ५६ अर्ब डलरको बाह्य ऋण छ । योमध्ये दश प्रतिशत ऋण चीनको मात्रै हो । उनको लागि यो रकम यति ठूलो छ कि उसले यसलाई तिर्ने कुनै उपाय देखिदैन । श्रीलंकाले ऋणको ब्याजको रूपमा मात्र २ अर्ब डलर तिर्नुपर्नेछ।
श्रीलंकाका विज्ञहरूले यो अवस्थाको लागि त्यहाँको सरकारलाई दोष दिइरहेका छन्। तर यथार्थ यो पनि हो कि यो अवस्थाको सबैभन्दा नराम्रो असर त्यहाँका आम जनतामा परेको छ । मुलुकमा खाद्यान्नको चरम अभाव छ । यसबाहेक औषधिको पनि ठूलो अभाव छ । अत्यावश्यक वस्तुको भाउ आकासिएको छ । वैदेशिक ऋण चुक्ता गर्ने कुरा गर्दा श्रीलंकासँग ५० अर्ब डलरको विदेशी मुद्रा सञ्चिति कमै छ । यस्तो अवस्थामा विभिन्न वित्तीय संस्थाले जुलाईमा श्रीलंकालाई डिफल्टर घोषणा गर्ने उच्च सम्भावना छ ।
भारतको कुरा गर्ने हो भने गत जनवरीदेखि अहिलेसम्म श्रीलंकालाई ३।५ अर्ब डलर सहयोग गरिसकेको छ । भारतको सबैभन्दा ठूलो समस्या यो हो कि श्रीलंकाले तिर्नुपर्ने ऋण भारतले एक्लै तिर्न सक्दैन । यसमा धेरै जोखिम कारकहरू पनि संलग्न छन्। यो पनि सत्य हो कि भारत श्रीलंकालाई यो अवस्थाबाट जतिसक्दो चाँडो निको होस् भन्ने चाहन्छ।
यो किनभने श्रीलंकाको दुर्दशा भारतका लागि हानिकारक साबित हुन सक्छ। पछि डरलाग्दो अराजकता र गृहयुद्धलाई जन्म दिने यस्तो दुर्दशा लामो समयसम्म चलिरहनु हाम्रो छिमेकी राष्ट्र भारतको हितमा छैन ।
यस प्रति तपाइको धारणा के छ ?